Category: Class 8 Sanskrit

ncert books

CBSE Class 8 Sanskrit Sample Paper Set 4

CBSE Class 8 Sanskrit Sample Paper Set 4 निर्धारित समय: 3 घंटे अधिकतम अंकाः 80   खण्डः – ‘क’ अपठित-अवबोधनम् प्रश्न 1. अधोलिखितं अनुच्छेदं पठित्वा प्रदत्तप्रश्नानाम् उत्तराणि लिखत- (10)   एकदा राजकुमारः सिद्धार्थः विहाराय उद्यानं गतवान्। सहसा सः क्रन्दनध्वनिम् अशृणोत्। तदैव एकः हंसः तस्य सम्मुखे भूमौ अपतत्। तम् दृष्ट्वा सिद्धार्थः करुणापूर्णः अभवत्। पुनः च सः…
Read more

CBSE Class 8 Sanskrit Sample Paper Set 3

CBSE Class 8 Sanskrit Sample Paper Set 3 निर्धारित समय: 3 घंटे अधिकतम अंकाः 80   खण्ड: – ‘क’ अपठित-अवबोधनम् प्रश्न 1. अधोलिखितम् अनुच्छेदं पठित्वा प्रदत्तप्रश्नानाम् उत्तराणि लिखत- (10)   एक: यात्रिसमूहः मरुभूम्यां गच्छति स्म। सहसा सः दस्युभिः गृहीतः। तैः यात्रिणाम् सर्वं धनं अपहृतम्। परम् द्वादशवर्षीयस्य एकस्य बालकस्य समीपे ते किमपि न प्राप्तवन्तः। ते अपृच्छन्–“किम्…
Read more

CBSE Class 8 Sanskrit Sample Paper Set 2

CBSE Class 8 Sanskrit Sample Paper Set 2 निर्धारित समय: 3 घंटे अधिकतम अंका: 80   खण्डः – ‘क’ अपठित-अवबोधनम् प्रश्न 1. अधोलिखितं अनुच्छेदं पठित्वा प्रदत्त प्रश्नानाम् उत्तराणि लिखत- (10)   एकस्मिन् नगरे द्वे मित्रे वसतः स्म। एकस्य नाम सोमेशः आसीत् अन्यस्य च धनेशः। सोमेशः विद्याम् इच्छति स्म धनेशः च प्रभूतं धनम्। एकदा मित्रद्वयं विदेशं…
Read more

CBSE Class 8 Sanskrit Sample Paper Set 1

CBSE Class 8 Sanskrit Sample Paper Set 1 निर्धारित समय: 3 घंटे अधिकतम अंकाः 80   खण्ड: – ‘क’ अपठित-अवबोधनम् प्रश्न 1. अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा प्रश्नानाम् उत्तराणि लिखत- (10)   पुरा सर्वे जनाः नीतिधर्मपरायणाः आसन्। तेषां कृते चरित्रमेव सर्वोपरि आसीत्। सर्वे समाजस्य सुव्यवस्थायै नियमान् पालयन्ति स्म। परं यदा नरैः नियमान् उल्लंघ्य व्यवहारम् आरब्धम् तदा प्रभृति…
Read more

Sanskrit Vyakaran Class 8 Solutions परिशिष्टभागः

Sanskrit Vyakaran Class 8 Solutions परिशिष्टभागः I. सम्बन्धवाचकशब्दाः (संबंधवाचक शब्द)   1. अनुजः = छोटा भाई 2. अग्रजः = बड़ा भाई 3. सहोदरः = सगा भाई 4. भ्राता = भाई 5. भगिनी / स्वसा = बहन 6. जननी / माता = माता 7. जनक: / पिता = पिता 8. पितृव्य: / ज्येष्ठपितृव्यः = चाचा 9.…
Read more

Sanskrit Vyakaran Class 8 Solutions शुद्ध-अशुद्ध-प्रकरणम्

Sanskrit Vyakaran Class 8 Solutions शुद्ध-अशुद्ध-प्रकरणम् 1. निम्न वाक्यों में क्रियापदों को शुद्ध करो। (i) ते छात्राः अक्रीडत्। (ii) रामः सत्यम् अवदन्। (iii) भवान् न जानासि। (iv) त्वं किं करोति? (v) तव नाम किम् असि? (vi) त्वं मूर्योऽस्ति। (vii) सः शीघ्रं गमिष्यन्ति। (viii) यूयं पठसि। (ix) वयं पठावः। (x) तौ न हसन्ति। उत्तरम्- (i) ते…
Read more

Sanskrit Vyakaran Class 8 Solutions अव्यय-प्रकरणम्

Sanskrit Vyakaran Class 8 Solutions अव्यय-प्रकरणम् पाठ्यक्रम में निम्न अव्यय पदों का समावेश है- 1. अलम् 2. अन्तः 3. बहिः 4. अधः 5. उपरि 6. उच्चैः 7. नीचैः 8. कदापि 9. पुनः।   इनके अतिरिक्त पाठों में न, च, यदा, कदा, कुत्र, अपि, एव, तथा, हि, किम्, अद्य, ह्यः, श्वः यदि, तथैव, सह, उभयतः, परितः,…
Read more

Sanskrit Vyakaran Class 8 Solutions कारक व उपपद विभक्तियाँ

Sanskrit Vyakaran Class 8 Solutions कारक व उपपद विभक्तियाँ वाक्य में क्रिया के साथ जिस शब्द का साक्षात् सम्बन्ध हो उसे कारक कहते हैं। जैसे- रमा चलति, देवः पठति। संस्कृत में छ: कारक होते हैं-   कर्ता कर्म करण सम्प्रदान अपादान अधिकरण संस्कृत में संबंध को कारक नहीं माना गया है क्योंकि इसका क्रिया के…
Read more

Sanskrit Vyakaran Class 8 Solutions समयलेखनम्

Sanskrit Vyakaran Class 8 Solutions समयलेखनम् ‘भवतः घटिकायां कः समयः?’ अथवा ‘भवतः घटिकायां किं वादनम्?’ ऐसे प्रश्नों का उत्तर हम हिन्दी अथवा अंग्रेजी भाषा में आसानी से दे पाते हैं। यदि हमें उत्तर संस्कृत में देना हो तो हमें कठिनाई महसूस होती है। इसके लिए संस्कृत भाषा में भी समय का ज्ञान होना आवश्यक है।…
Read more

Sanskrit Vyakaran Class 8 Solutions समास-प्रकरणम्

Sanskrit Vyakaran Class 8 Solutions समास-प्रकरणम् समास – ‘संक्षिप्तीकरणम् एव समासः भवति’ अर्थात् समास शब्द का अर्थ संक्षेप होता है। जहाँ दो या दो से अधिक पद अपने कारक (विभक्ति) चिह्नों को छोड़कर एक हो जाएँ, उन्हें समास कहते हैं। समास के कारण जो नया पद बनता है उसे समस्तपद कहते हैं। जैसे- नृपस्य सेवकः…
Read more