Class 10 Sanskrit Grammar Book Solutions अपठित-अवबोधनम् गद्यांशः गद्यांश के प्रश्नों के उत्तर लिखने से पहले निम्नलिखित बातों का ध्यान रखना आवश्यक है- सबसे पहले दिए गए गद्यांश को तीन-चार बार ध्यान से पढ़ना चाहिए। गद्यांश में दिए गए अव्ययों तथा विभक्तियों का पूरा ध्यान रखना चाहिए। किसी शब्द का अर्थ स्पष्ट न होने…
Read more
CBSE Class 10 Sanskrit आदर्शप्रश्नपत्रम् Solved समयः होरात्रयम् सम्पूर्णाङ्काः – 80 सामान्यनिर्देशाः अस्मिन् प्रश्नपत्रे चत्वारः खण्डाः सन्ति। प्रत्येकं खण्डम् अधिकृत्य एकस्मिन् स्थाने क्रमेण उत्तराणि लेखनीयानि। सर्वेषां प्रश्नानाम् उत्तराणि संस्कृतेन लेखनीयानि। प्रश्नपत्रानुसारं प्रश्नसंख्या अवश्यमेव लेखनीया। खण्ड – ‘क’ (अपठितः अनुच्छेदः – 10 अङ्काः) प्रश्न 1. अधोलिखितम् अनुच्छेदं पठित्वा यथानिर्देशं प्रश्नान् उत्तरत्- बाल्यावस्था जीवनस्य महत्वपूर्णः…
Read more
Abhyasvan Bhav Sanskrit Class 10 Solutions Chapter 13 मिश्रिताभ्यासः अभ्यासः I प्रश्न 1. अधोलिखितम् अनुच्छेदं पठित्वा प्रश्नान् उत्तरत- पठनम् अतीव अरुचिकरं मन्यमानः सुवीरः हतोत्साहः भूत्वा कक्षस्य एकस्मिन् कोणे विचारमग्नः अतिष्ठत्। तस्य मनसि असफलतायाः कारणात् आत्मघातस्य भावना जागृता। दुःखितः भूत्वा आत्मचिन्तनं कुर्वन् सः भित्तिम् आरोहन्तम् एकं पिपीलकं पश्यति, यः पुनः पुनः पतित्वा अपि हतोत्साहितः न…
Read more
Abhyasvan Bhav Sanskrit Class 10 Solutions Chapter 12 अशुद्धिसंशोधना अभ्यासः 1. अधोलिखितानि वाक्यानि शुद्धानि कुरुत- प्रश्न i. वयं चित्रं पश्यन्ति। उत्तरम्: ते चित्रं पश्यन्ति। प्रश्न ii. भवान् भोजनं खाद। उत्तरम्: भवान् भोजनं खादतु। प्रश्न iii. त्वं पाठं स्मरतु। उत्तरम्: त्वं पाठं स्मर। प्रश्न iv. सः पीतः वस्त्रं धारयति। उत्तरम्: सः पीतं वस्त्रं धारयति।…
Read more
Abhyasvan Bhav Sanskrit Class 10 Solutions Chapter 11 वाच्यम् अभ्यासः प्रश्न 1. अधोलिखितवाक्येषु कर्तृपदं परिवर्त्य वाक्यानि लिखत- (i) बालकः पायसं खादति। _________ पायसः खाद्यते। उत्तरम्: बालकेन (ii) अहं फलं खादामि। _________ फलं खाद्यते। उत्तरम्: मया (iii) त्वं किं शृणोषि? _________ किं श्रूयते? उत्तरम्: त्वया (iv) आवां चित्राणि पश्यावः। _________ चित्राणि दृश्यन्ते। उत्तरम्:…
Read more
Abhyasvan Bhav Sanskrit Class 10 Solutions Chapter 9 अव्ययानि अभ्यासः प्रश्न 1. अधोलिखितानि वाक्यानि पठित्वा अव्ययपदानि चित्वा लिखत- (i) एकदा तस्य माया पितृाहिं प्रति चलिता – अव्ययपदानि (ii) भवान् कुतः भयात् पलायित् – _______________ (iii) तत्र गम्यताम्। – _______________ (iv) त्वं सत्वरं चल। – _______________ (v) तेन सदृशं न अस्ति। – _______________ (vi) गीता सुगीता…
Read more
Abhyasvan Bhav Sanskrit Class 10 Solutions Chapter 8 प्रत्यया: 1. अधोलिखितानि वाक्यानि पठत- (i) बालकः पठितुं विद्यालयं गच्छति। (ii) पठित्वा गुरुं प्रणम्य सः गृहमागच्छति। (iii) ततः सः तर्तुम् तरणतालं गच्छति। (iv) तस्य मित्रं व्यायामं कर्तुं व्यायामशालां गच्छति। (v) ततः आगत्य तौ पाठान् स्मरतः। उपरिलिखितानि रेखाङ्कितपदानि प्रत्यययुक्तानि सन्ति। भवन्तः नवकक्षायां एतान् प्रत्ययान् पठितवन्तः, अधुना तेषां…
Read more
Abhyasvan Bhav Sanskrit Class 10 Solutions Chapter 7 समासा: श्रुतिः – अहं दिनम् दिनम् विद्यायाः आलयम् समयम् अनतिक्रम्य गच्छामि। अनुकृतिः – अहम् अपि प्रतिदिनं विद्यालयं यथासमयं गच्छामि। श्रुतिः – किं त्वं जानासि यद् वसुदेवस्य सुतः कः आसीत्? अनुकृतिः – जानामि। वसुदेवसुतः श्रीकृष्णः आसीत्। श्रुतिः – मां पीतः वर्णः रोचते। सः अपि पीतम् अम्बरं धारयति स्म।…
Read more
Abhyasvan Bhav Sanskrit Class 10 Solutions Chapter 6 सन्धिः शिक्षकः – (कक्षां प्रविश्य) नीरजादित्योमेशौजसाः किं भवद्भिः कार्यं कृत न वा? (सर्वे छात्रा: विस्मयेन इतस्तत: दृष्ट्वा शिक्षकं पश्यन्ति।) शिक्षकः – किं जातम्? नीरज! आदित्य! उमेश! औजस! युष्मान् एव पृच्छामि। नीरजः – (आश्चर्येण) गुरुवर! भवद्भिः अस्माकं सर्वेषां नामानि कथं संयोजितानि? शिक्षक: – सन्धिमाध्यमेन। उमेशः – किमेवम्? कृपया…
Read more
Abhyasvan Bhav Sanskrit Class 10 Solutions Chapter 5 रचनानुवादः (वाक्यरचनाकौशलम्) अभ्यासः 1. अधोलिखितवाक्यानां संस्कृतभाषया अनुवादं कुरुत- प्रश्न 1. छात्रों को ध्यान से कार्य करना चाहिए। उत्तरम्: छात्रान् ध्यानेन कार्य कर्त्तव्यम्/कुर्मुः। प्रश्न 2. वृक्ष पर पक्षी चहचहाते हैं। उत्तरम्: वृक्षे खगाः कूजन्ति। प्रश्न 3. हम सब मिलकर गाएँगे। उत्तरम्: वयम् मिलित्वा गास्यामः। प्रश्न…
Read more